Czemu służy ubezwłasnowolnienie?
Ubezwłasnowolnienie pozwala na wyznaczenie opiekuna dla osoby, która z różnych względów nie jest w stanie żyć samodzielnie. Opiekun pomaga zarządzać majątkiem czy troszczyć się o bieżące sprawy. Kto może zostać opiekunem? Kto może składać wniosek o ubezwłasnowolnienie?
Kogo można ubezwłasnowolnić?
Osobą ubezwłasnowolnioną jest osoba, która z pewnych powodów nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem. Oczywiście, może wykonywać codzienne czynności. np. robić zakupy spożywcze czy pójść do fryzjera. Jednak nie ma prawa do podejmowania poważniejszych decyzji, np. o kupnie drogiego komputera czy wzięcia kredytu.
Można ubezwłasnowolnić osobę, która ukończyła 13 lat. Oczywiście, nie można ubezwłasnowolnić każdego nastolatka – musi istnieć ważny powód. Oto kilka z nich:
1. Choroba psychiczna, która uniemożliwia funkcjonowanie społeczne
2. Niedorozwój umysłowy
3. Zaburzenia psychiczne, np. choroba alkoholowa, narkomania
Kto może zostać opiekunem?
UBEZWŁASNOWOLNIENIE CAŁKOWITE
Ubezwłasnowolniony jest jak dziecko do 13. roku życia.
Opiekun reprezentuje osobę ubezwłasnowolnioną. Może zarządzać jej majątkiem.Opiekun może też wykonywać czynności prawne w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej, a to oznacza, że może podejmować np. podstawowe decyzje dotyczące leczenia.
Warto zaznaczyć, że opiekun także podlega kontroli sądu. Dlatego np. decyzje o poważnych operacjach czy np. sprzedaży mieszkania, ostatecznie podejmuje sąd. Opiekun jest też zobowiązany do składania regularnych sprawozdań i rachunków przed sądem.
Opiekunem osoby ubezwłasnowolnionej może zostać najbliższy krewny – rodzice, dziadkowie, dzieci. Jeśli wymaga tego sytuacja, opiekunem może być też dalsza rodzina np. rodzeństwo.
UBEZWŁASNOWOLNIENIE CZĘŚCIOWE
Ubezwłasnowolniony jest jak dziecko od 13. do 18. roku życia
Podstawową różnicą między ubezwłasnowolnieniem częściowym, a całkowitym jest postać opiekuna. W takim wypadku może to być kurator, a nie rodzina. Osoba ubezwłasnowolniona częściowo ma więc nieco więcej swobody. Może więc pracować i dysponować swoją pensją. Wciąż jednak większość czynności prawnych czy wymagających zobowiązania podejmuje kurator. Dlatego zakup telewizora czy np. podpisanie umowy telekomunikacyjnej wymaga jego zgody. Kurator, podobni jak opiekun, także podlega kontroli sądowej.
Jak wygląda proces ubezwłasnowolnienia?
Wniosek o ubezwłasnowolnienie składamy w sądzie okręgowym w miejscu zamieszkania osoby, którą chcemy ubezwłasnowolnić. Co ważne, wniosek musi być uzasadniony i poparty odpowiednimi zaświadczeniami. Przykładowo: jeśli osoba wymaga ubezwłasnowolnienia ze względu na zaburzenia psychiczne (uzależnienie od narkotyków), wymagane jest zaświadczenie z poradni leczenia uzależnień. W sytuacji, gdy uzyskanie tego typu zaświadczeń nie jest możliwe, wniosek wciąż można złożyć, jednak należy liczyć się z jego odrzuceniem. Złożenie wniosku w złej wierze lub lekkomyślnie jest też karane grzywną nawet do 1000 zł. Jeśli więc jesteśmy w sytuacji, w której trudno udowodnić powód wniosku, a ubezwłasnowolnienie jest konieczne – najlepiej skontaktować się z prawnikiem.
CO CIEKAWE
Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć także osoba, która ma być
ubezwłasnowolniona.
Często może to pomóc w polepszeniu sytuacji życiowej osobom samotnym, z
niedorozwojem umysłowym czy mającym problemy psychiczne.
