Od listopada 2020 r. obowiązują procedury, które mają na celu natychmiastową reakcję wobec sprawców przemocy domowej. Często zdarzało się, że osoba doznająca przemocy musiała w celu ochrony swojego życia i zdrowia uciekać z domu, w którym mieszkała ze sprawcą przemocy i dopiero czekać na drogę postępowania sądowego. Ustawą z 30 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadzono procedurę pozwalającą na wydanie nakazu natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy w rodzinie, a tym samym na szybkie izolowanie ofiar dotkniętych przemocą od sprawców przemocy domowej w sytuacjach gdy przemoc stwarza zagrożenie ich życia lub zdrowia. Od 30 listopada 2020 r. policjant na podstawie art. 15aa ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji ma prawo wydać wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą:
I. nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub
II. zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
Nakaz lub zakaz mogą być stosowane łącznie i są natychmiast wykonalne. Policjant w nakazie lub zakazie wskazuje obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie jest obowiązana zachować. Przez jaki czas obowiązują nakazy lub zakazy wydane przez policjanta?
Tracą one moc chyba, że sąd udzielił zabezpieczenia w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, którym nakaz lub zakaz zostały przedłużone. Nakaz lub zakaz tracą również moc, w przypadku gdy osoba stosująca przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, została zatrzymana w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, a następnie zastosowano wobec niej środek zapobiegawczy w postępowaniu karnym w postaci tymczasowego aresztowania lub
nakazania okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.
Co dalej?
Policjant, w przypadku wydania nakazu lub zakazu, informuje osobę dotkniętą przemocą w rodzinie o możliwości i sposobie złożenia wniosku, aby sąd zobowiązał osobę stosującą przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, o którym mowa w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Wniosek o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie może być złożony na urzędowym formularzu. Formularze są dostępne w budynkach sądów rejonowych i okręgowych, a także w internecie pod adresami www.ms.gov.pl i www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl oraz na stronach internetowych sądów.
Wniosek takie należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, a w braku miejsca zamieszkania – w sądzie miejsca jego pobytu. Wnioskodawca jest zwolniony od uiszczenia kosztów sądowych od takiego wniosku.
